Modellen voor ploegendiensten (werktijd) - Top-10 systemen incl. voorbeelden
Modellen voor ploegendiensten worden overal gebruikt waar in ploegen wordt gewerkt. In veel bedrijven zijn traditionele 9-tot-5-banen niet voldoende, omdat er ook op andere tijden gewerkt moet worden. Verschillende benaderingen bestaan naast elkaar en zorgen ervoor dat de schakelsystemen soms heel verschillend zijn. Uiteindelijk gaat het om de productiviteit van het bedrijf en de beschikbaarheid van arbeidskrachten op het juiste moment. In het personeelsbeheer verdient werk in ploegendienst bijzondere aandacht en stelt het ook speciale eisen aan IT-systemen voor de registratie van werktijden.
Inhoud
Definitie van werk in ploegendienst
↓ Dit zijn de voordelen van werk in ploegendienst
↓ Dit zijn de nadelen van werk in ploegendienst
↓ Deze wettelijke voorschriften bestaan in verband met werk in ploegendienst
↓ Verschillende modellen voor werk in ploegendienst
↓ Checklist: Dit zijn de bekende modellen voor werk in ploegendienst
↓ 5 tips voor het organiseren van werk in ploegendienst
↓ Welke sectoren zijn bijzonder afhankelijk van werk in ploegendienst?
↓ Welke effecten heeft werk in ploegendienst op de gezondheid?
↓ Wat zijn bonussen voor werk in ploegendienst?
↓ Wat zijn de alternatieven voor werk in ploegendienst?
Definitie van werk in ploegendienst
Hoewel de meeste mensen bekend zijn met de term ploegendienst, hebben ze vaak geen persoonlijke ervaring. Als gevolg daarvan zijn hun ideeën over ploegendienst ook min of meer vaag. De definitie van de term kan duidelijkheid verschaffen en onzekerheden wegnemen. Ploegendienst is een arbeidstijdenmodel met gespreide werktijden. De medewerkers voeren hun werk op verschillende tijden uit en werken daarom in ploegendiensten.
Dit zijn de voordelen van werken in ploegendiensten
Veel bedrijven vertrouwen op werken in ploegendiensten omdat hun productie of dienstverlening niet kan worden beperkt tot traditionele werktijden. Ploegendienst kan niet alleen noodzakelijk, maar ook voordelig zijn. Bedrijven kunnen bijvoorbeeld profiteren van deze voordelen:
- uitbreiding bedrijfstijden
- maximaal gebruik van machines
- flexibele reacties op schommelingen in de ordersituatie
- optimalisatie van klantenservice door 24/7 beschikbaarheid
Een voordeel voor medewerkers zijn de ploegentoeslagen en bonussen, die leiden tot een hoger inkomen. Bovendien hebben ze vaak vrije tijd tijdens de normale werkuren, waar ze in hun dagelijks leven van kunnen profiteren. Omdat niet alle medewerkers op hetzelfde moment naar het werk reizen, wordt ook de verkeersdruk rond de werkplek verminderd, wat vooral merkbaar is bij grote bedrijven.
Dit zijn de nadelen van werken in ploegendiensten
Ploegendienst kan heel aantrekkelijk zijn, maar heeft ook een aantal nadelen. Werknemers en bedrijven moeten zich bewust zijn van de negatieve aspecten van ploegendiensten:
- verstoring van het bioritme
- moeilijk te combineren met het gezinsleven
- gezondheidsproblemen
- gebrek aan routine
- beperking van vrijetijdsactiviteiten
Deze wettelijke voorschriften zijn er in verband met werken in ploegendiensten
Als je in ploegendienst werkt, moet je altijd de voor- en nadelen tegen elkaar afwegen. Daarnaast moet er rekening worden gehouden met de wettelijke bepalingen die het kader vormen voor ploegendiensten. In Duitsland is de Arbeidstijdenwet, die een gemiddelde werkdag van acht uur voorschrijft, belangrijk. Bovendien moet tussen twee diensten een rusttijd van ten minste elf uur in acht worden genomen. Ook schrijft de Arbeidstijdenwet minstens 15 arbeidsvrije zondagen per jaar voor.
De bepalingen van de Arbeidstijdenwet hebben een directe invloed op werk in ploegendienst. Bedrijven hebben moeten altijd rekening houden met de wettelijke situatie bij het organiseren en plannen van ploegendiensten.
Er wordt onderscheid gemaakt tussen de modellen voor ploegendiensten
Wanneer HR-managers of betrokken medewerkers te maken krijgen met werken in ploegendiensten, zien ze dat er verschillende modellen worden gebruikt. Bij de verschillende modellen voor het werken in ploegendiensten is de beslissende factor hoeveel ploegen er gepland zijn voor continu bedrijf. Het hangt er ook vanaf of het dienstensysteem daadwerkelijk 24/7 werking moet garanderen. De modellen die in een bedrijf worden gebruikt, verschillen op basis van de doorlooptijd en het aantal vereiste ploegen.
Checklist: Dit zijn de bekende modellen voor werk in ploegendiensten
Wie overweegt om in ploegendiensten te gaan werken, moet niet alleen de voor- en nadelen afwegen. Er zijn verschillende dienstenschema’s die in bedrijven worden gebruikt om (soms 24 uur per dag) te kunnen werken en om werktijden voor medewerkers flexibel in te delen.
Enkele veelgebruikte modellen voor ploegendienst:
- model met volledig doorlopende ploegendienst
- halfcontinue ploegendienst met nachtarbeid
- semi-continue ploegendienst zonder nachtarbeid
- Tweeploegendienst
- Drieploegendienst
- Vierploegendienst
- Vijfploegendienst
- Model met wisselende ploegendienst
5 tips voor het organiseren van ploegendiensten
Ploegendiensten vragen veel van zowel bedrijven als medewerkers. Het vergt veel van de werknemers, terwijl tegelijk binnen het bedrijf de koers moet worden bepaald. Houd rekening met de volgende tips voor het organiseren van ploegendiensten:
- Houd je altijd aan de wettelijke regels van de Arbeidstijdenwet
- Houd rekening met de wensen van je medewerkers
- Verminder waar mogelijk nachtdiensten en vermijd langere periodes van nachtwerk
- Plan niet meer dan vijf of zeven opeenvolgende werkdagen voor individuele medewerkers
- Zorg voor roulatie van vroege dienst naar late dienst en vervolgens naar de nachtdienst
Welke sectoren maken vooral gebruik van werk in ploegendiensten?
Ploegendiensten zijn in veel sectoren onmisbaar. Als je elke dag de klok rond moet werken, kun je niet om ploegendiensten heen. De volgende sectoren zijn hier voorbeelden van:
- Ziekenhuis
- Transport
- Bakkerijen
- Politie
- Brandweer
- Gevangeniswezen
- Elektriciteitscentrale
Overal waar orde en veiligheid, logistiek, gezondheidszorg of zelfs voedsel een rol spelen, wordt 24 uur per dag gewerkt. Ook in de industrie zijn ploegendiensten vaak een must, omdat het tijdelijk uitschakelen van systemen lastig is en hoge kosten met zich mee brengt.
Welke effecten hebben ploegendiensten op de gezondheid?
Werknemers in ploegendiensten hebben te maken met specifieke gezondheidsuitdagingen. Het belangrijkste doel van de wettelijke bepalingen is hen te beschermen. Maar ze moeten ook voor zichzelf zorgen. Vooral mensen die permanent in ploegendiensten werken, moeten zich ervan bewust zijn dat hun gezondheid gevaar kan lopen. De wisselende werktijden en ‘s nachts werken verstoren het natuurlijke bioritme. Dit leidt niet alleen tot ongemak en stress, maar kan je ook ziek maken. Hieronder enkele voorbeelden van gezondheidsproblemen voor medewerkers in ploegendiensten:
- Slaapstoornis
- Hart- en vaatziekte
- Depressie
- Hoge bloeddruk
- Hoofdpijn
- Spijsverteringsproblemen
Hoe zit het met bonussen voor ploegendiensten?
Wie in ploegendienst werkt, moet bereid zijn ongebruikelijke uren te werken, maar krijgt in ruil daarvoor een bonus. Dit verhoogt het inkomen, wat voor veel mensen de doorslag geeft om in ploegendienst te werken.
Welke alternatieven zijn er voor werk in ploegendiensten?
Voor veel bedrijven zijn modellen voor ploegendiensten een manier om de productiecapaciteit optimaal te benutten, altijd beschikbaar te zijn en flexibel te reageren op de werksituatie. In veel sectoren, zoals de gezondheidszorg, is er geen alternatief voor werk in ploegendiensten, aangezien ziekenhuizen dag en nacht operationeel moeten zijn. In andere sectoren kan een herontwerp van de werkorganisatie ervoor zorgen dat nachtwerk niet langer nodig is. HR-managers dienen ploegensystemen kritisch te bekijken en altijd op zoek te zijn naar andere opties. Moderne IT-systemen voor workforce management kunnen dit proces ondersteunen.
Samenvatting
Modellen voor ploegendiensten maken deel uit van het dagelijks leven van veel bedrijven en organisaties, omdat de activiteiten niet alleen tijdens de normale werkuren moeten worden uitgevoerd, maar soms de klok rond. Als gevolg daarvan moeten medewerkers in ploegen werken en om te gaan met de nadelen daarvan. Moderne IT-oplossingen voor tijdregistratie, tijdbeheer en personeelsplanning kunnen optimaal rekening houden met de verschillende modellen voor ploegendiensten.
Wil je meer weten?
Ga voor meer informatie over onze software voor personeelsinzet en toepassingen naar:
Archive
Is WFM ook een zaak van HR?
Het Workforce Management proces
Zelfroosteren - 10 tips
Personeelsinzet in de retail
We zijn er voor jou
